Zes dagen wandelen over de Schluchtensteig

Na ‘s-morgens  even over zessen mijn eerste trein te hebben gepakt, kwam ik een kleine 9 uur en 4 treinen en 1 bus later aan in Stühlingen.

Stühlingen is de startplaats van de Duitse langeafstandswandeling Schluchtensteig, wat ik de komende week hoop te kunnen lopen tot aan het stadje Wehr, een kleine 120km verderop.

In eerste instantie was ik van plan te gaan kamperen op de plaatselijke camping, maar doordat de regen met bakken uit de lucht viel koos ik voor een hotel. Bijkomend voordeel was dat ik nu ‘s-avonds de wedstrijd Ajax-Tottenham nog kon kijken 🙂

Dag 1: Stühlingen – – > Achdorf (23km)

Na een goede nachtrust en ontbijt bleek het helaas nog steeds te regenen. Ik bleef dus tot 10:15 afwachten of het minder werd, en ik was blij dat ik dit gedaan had, want na in volwaardig regenkostuum naar buiten te zijn gegaan was het voor het einde van het dorp alweer droog.

De eerste paar kilometers van de route gingen min of meer parallel aan de rivier de Wutach, en waren nog niet heel spectaculair door de grote struikpartijen die het zicht op de rivier blokkeerden. Leuke hier is wel dat de rivier gelijk de grens met Zwitserland is, dus je staat op letterlijk een steenworp afstand van Zwitserland af. Dit was ook te merken aan mijn telefoon, die continue aan het switchen was tussen Duitse en Zwitserse zendmasten.

Na een kilometer of 8 veranderde dit echter, doordat je het natuurgebied Wutachflühen binnengaat en hoog boven de rivier langs de flanken van hoog uitgesleten rotswanden loopt. Dit stuk van de route was werkelijk schitterend om te lopen, alleen erg jammer dat je eigenlijk geen seconde zicht hebt op de rivier. Dit werd ook wel weer een beetje goed gemaakt door de heerlijke geuren van de bosuien die hier massaal groeien. Op sommige stukken waren de flanken zowel links als rechts volledig bedekt onder een tapijt van deze heerlijk geurende plantjes.

Goed opletten waar ik liep moest ik wel. Door de vele regen van de afgelopen dagen was het pad best glibberig van de modder, en ook was de grond her en der weggespoeld. Gelukkig kon ik overal nog wel veilig passeren, maar dit is zeker geen route voor watjes zonder tritsicherheit :p

Uiteindelijk kom je weer uit de kloof, en dan gaat de route vrij snel een wat meer open landschap in. Hier heb je ook een weids uitzicht over de omgeving, erg mooi om te zien in combinatie met de boerenvelden en de gele velden van koolzaad.

Dit open stuk van de route is ook het begin van het meer echte klimwerk. In de laatste 5 kilometer voor het stadje Blumberg zitten er nog 2 beklimmingen van bergjes in, de Homberg van 700 meter hoog, en vervolgens de Buchberg, die net de 900 meter hoogte niet aantikt. Vooral de laatste was best uitdagend om boven te komen, vanwege de zeer modderige paden. Ik was blij dat ik m’n stokken bij me had om wat extra grip te hebben… 🙂

Bij bovenkomst werd ik echter wel beloond met een mooi uitzicht: ik had uitzicht over de bergen van het zwarte woud, de Vogezen en zelfs een flink aantal Alpenreuzen in de verte waar duidelijk de gletchers nog op te zien waren.

De afdaling van de Buchberg was nog uitdagender dan de klim, maar uiteindelijk kwam ik heelhuids beneden, waar ik vervolgens dan ook gelijk in Blumberg stond. De officiële website van de schluchtensteig houdt dit stadje aan als eerste etappe, maar ik besloot door te lopen naar het volgende dorp: Achdorf. Hier is namelijk een kamperparking die ook door trekkers gebruikt mag worden voor het neerzetten van een tentje.

Bij aankomst op deze camperparkeerplaats bleek ik de enige te zijn, dus ik heb mooi het beste plekje kunnen uitzoeken en snel de tent opgezet, en hierna heb ik alleen nog even een rondje door de omgeving gemaakt. Helaas kwam ik er bij het maken van het avondeten dat de automatische ontsteker van mijn brander kapot was, en dat na maar liefst 2x gebruiken. Dat is wel erg snel, dus zodra ik terug ben maar eens garantie claimen. Helaas kon ik ook de reservelucifers niet vinden, dus toen heb ik maar koude chili con carne zitten eten 😛

Uiteindelijk bleek ik niet de enige wandelaar te zijn met tentje, want er kwamen nog 4 wandelaars bij. Blijkbaar is de Schluchtensteig toch best populair 😉 Ook kreeg ik in de loop van de avond 2x bezoek van een boer uit de omgeving die kwam waarschuwen voor een storm die vanavond verwacht werd, en dat als het nodig was ik wel in een schapenkotje mocht gaan slapen. Erg vriendelijk van die man, maar het was uiteindelijk niet nodig want het heeft totaal niet geregend die nacht.

Dag 2: Achdorf – – > Schattenmuhle (19km)

Na de eerste kampeernacht ging ik op jacht voor een stevig ontbijt bij een gasthof in Achdorf, en dat lukte zowaar. Hier heb ik flink zitten hunkeren, waarna ik weer op pad ging. Omdat de lucht er al de hele ochtend dreigend uitzag had ik mezelf weer helemaal ingepakt in mijn regenoutfit. Na het dorp uitgegaan te zijn had ik hier echter spijt van, want de zon kwam door en ik voelde het gelijk warm worden.

De eerste paar kilometers tot aan de Wutachmühle gingen afwisselend over bospaden en door de velden. Best lekker inlopen. Na de Wutachmuhle kwam je in de befaamde Wutachschlucht, de kloof waar ik al naar uitgekeken had omdat deze erg mooi zou zijn. Daar waar de route gisteren vooral hoog boven de Wutach bleef lopen, bleef hij er nu vlak naast en boven. Erg leuk, je ziet de rivier gelijk weer vanuit een ander perspectief.

De kloof vond ik erg fijn om te bewandelen. Als eerste natuurlijk vanwege de omgeving waar je doorloopt met de steile wanden van de kloof, de stroomversnellingen, watervallen en rotsen.

Daarnaast was het ook te merken dat het weer droger was geworden, de paden waren namelijk ook een stuk beter begaanbaar en vooral minder glibberig. Dit liep sowieso natuurlijk al een stuk fijner… Het was ook te merken dat de kloof erg populair is onder wandelaars. Ik kwam namelijk een stuk meer mensen tegen dan gisteren. Aanzienlijk meer zelfs. Op sommige plekken moest ik zelfs af en toe halt houden of mijn tempo aanpassen vanwege de drukte.

Onderweg steek je de rivier ook nog een aantal keer over, en dit gebeurt dan middels soms gloednieuwe bruggetjes en soms bruggetjes waarvan ik ernstig twijfelde of ze m’n gewicht gingen houden 🙂
Rusten onderweg deed ik 2x: de eerste keer op een rotsrichel in een bocht van de rivier. Erg mooi plekje, en ik heb er gelijk wat foto’s kunnen schieten. Verder kom je onderweg ook nog een erg mooie schuilhut tegen, waar ruim genoeg plekken zijn om bij te komen.

Onderweg kwam ik ook een heel scala aan wilde bloemen tegen. Erg mooi om te zien, er zaten prachtige exemplaren tussen. Voor de bloemenliefhebber is deze omgeving een waar paradijsje 🙂

Uiteindelijk kwam ik tegen een uur of drie aan in de Schattenmühle, waar ik een kamer heb genomen. Ik had namelijk geen zin meer om nog verder te lopen op zoek naar een camping. De Schattenmuhle is een herberg midden in de kloof. Op zich een erg mooie plek om je wandeldag af te sluiten. Het deed mij een beetje denken aan mijn overnachting in de herberg midden in de kloof van de Doubs vorig jaar tijdens het lopen van de Gr509 in Frankrijk.

Na het avondeten en een lekkere pot bier ben ik in de loop van de avond hen ik nog even de nabijgelegen Lotenbachklamm gaan verkennen en foto’s wezen maken. De in deze kloof liggende rivier heeft hier een aantal flinke watervallen. De hoeveelheid mooie foto’s hiervan is echter dusdanig groot dat ik hier een aparte blogpost aan ga weiden.  Houd de site dus in de gaten 😉

Dag 3: Schattenmühle – – > Aha

Omdat het bed in de herberg erg klein was, kan ik niet zeggen dat ik heel erg goed geslapen heb, ik voelde best wat stijve spieren door het rare liggen, maar ik hoopte dat dat snel over zou zijn.

Na het enigszins kansloze ontbijt heb ik snel de tas ingepakt en ben weer op pad gegaan. Op de routekaart had ik al gezien dat er vandaag veel hoogtemeters op het programma stonden, en de eersten kreeg ik al gelijk na het verlaten van het terrein van de herberg in de vorm van een flink aantal zeer steile traptreden. Ik kan wel stellen dat ik m’n dijbenen al gelijk voelde :p Om de een of andere reden vind ik het nooit heel erg fijn om gelijk de eerste meters al steil te moeten klimmen op steile traptreden…

De komende kilometers ging het pad in eerste instantie nog langs de rivier de Wutach, maar nu over afwisselende boswerkpaden en smalle paadjes op hoogte. Niet zo mooi als gisteren, maar ter afwisseling dan wel weer erg leuk.

Onderweg passeerde ik ook nog een tweetal andere schluchten: de Rotenbachschlucht en de Haslachschlucht. De eerste wandel je nog voorbij, maar de tweede wordt de kloof die de wandelroute volgt. Ook deze is weer erg mooi om te wandelen, waarbij je onder andere een paar prachtige rotsformaties passeert: de Rechenfelsen.

Aan het einde van de Haslachschlucht kwam ik helaas een omleiding tegen vanwege bosbouw etc. Gelukkig was de omleiding goed gemarkeerd. Volgens de mededeling bij de afzetting was het een omleiding van 1200 meter. Voor mijn gevoel was het echter veel minder, ik denk nog niet eens de helft.

Na deze omleiding kwam ik in het dorpje Lenzkirch. Hier hoopte ik bij een café een kop soep en een stuk lekkere taart te scoren, omdat ik nog aardig wat klimwerk voor de boeg had. Helaas viel dit nog best tegen, alle restaurants en konditoreis bleken dicht te zijn, ondanks dat ze volgens het openingstijden blaadje op de betreffende deuren wel open zouden moeten zijn. Helaas pindakaas dus, en ik ging daarom maar in een mooi parkje in het zonnetje wat eten uit mijn voorraadje kale wraps en notenmix. Werkt ook, maar voor de verandering had ik wel wat anders (wat warms) gelust 🙂

Na het weer hervatten van de tocht ging het eigenlijk alleen maar omhoog. In eerste instantie kwam ik na het verlaten van Lenzkirch in een soort productiebos terecht op de Stöckleberg. Dit ging steil omhoog tot aan het ieniemienie-dorpje Schwende (3 boerderijen en een kapel) waarna het wederom omhoog ging richting de Fischbacher Höhe, op een hoogte van ongeveer 1100 meter boven Alblasserdam.

Na een korte daling richting het bergdorpje Fischbach moesten de bovenbeenspieren er weer aan geloven, want nu stond de klim richting de Bildstein op het programma. Dit is met 1134 meter ook gelijk het hoogste punt van de Schluchtensteig.

Vanwege het naderende slechte weer, evenals de stormwinden die af en toe voorbijkwamen besloot ik niet te lang op de top te blijven hangen en weer snel verder te richting mijn eindpunt Aha am Schluchsee. Hier zou een camping moeten zijn waar ik wilde gaan kamperen, maar vanwege het noodweer dat me inmiddels had ingehaald en de gevoelstemperatuur van rond het vriespunt besloot ik ook nu weer niet te gaan kamperen. In plaats daarvan nam ik de trein (gratis met mijn Schwarzwald-Konus kaart) naar het dorpje Schluchsee en heb daar een kamer genomen in de jeugdherberg. Met ongeveer 30 euro voor een privékamer, diner en ontbijt houd ik toch de kosten nog een beetje onder controle. De komende dagen zijn er namelijk geen mogelijkheden meer om te kamperen dus worden het wat duurdere dagen…

 

Dag 4: Schluchsee – – > St. Blasien (20km)

De nacht in de jeugdherberg in Schluchsee was zo mogelijk nog slechter dan de nacht ervoor, omdat dit bed nog kleiner was 🙁 hopelijk zou ik er niet teveel hinder van ondervinden vandaag…

Na rond 9 uur uitgecheckt te hebben ging ik weer aan de wandel. Omdat het weer nu zowaar WEL goed was ging ik lopend langs het meer terug naar Aha, waar ik al snel de Schluchtensteig weer oppikte. Hierna ging het nog een aantal kilometer verder langs het meer. Tijdens het lopen langs het meer kwam ik ook in een hardloopwedstrijd terecht, waardoor het bijna niet meer te doen was om fatsoenlijk op de weg te blijven lopen. Volgens mij vonden die rennertjes me maar irritant in de weg lopen :p

Na de hoeve Unterkrummen ging de route eindelijk weg van het meer, en zocht het ook gelijk hogerop. Binnen afzienbare tijd liep ik weer rond de 1100 meter bij de Krummenkreuzhutte. Hier heb ik even in het zonnetje zitten lunchen en ging toen gelijk weer verder.

Een paar kilometer bleef de weg ongeveer op deze hoogte en ik had ook een paar mooie uitzichten, en ook ging het nu over prachtige bergweiden. Een totaal ander landschap vergeleken met de afgelopen dagen. Ook kwam ik hier langs een een aantal zeer mooi gelegen boerderijen, die vooral in de zomer gebruikt werden voor het vee. In de winter zijn ze verlaten.

Pas een paar kilometer voor St. Blasien zette ik de afdaling in, en dat ging best vlot. Het pad ging dusdanig hard naar beneden dat ik er bijna last van mijn knieën van kreeg.

Het laatste stuk voor je de stad inloopt, een kilometer ongeveer, voert de route nog door een erg mooie kloof. Deze kloof, de Windbergschlucht, dient als doorvoer voor een beekje dat zich middels een aantal flinke watervalletjes naar beneden afwerkt. Erg mooi om doorheen te lopen, en ik kon aardig lang doorgaan met het maken van foto’s.

Uiteindelijk kwam ik na een kleine 20 kilometer aan in mijn hotel in het hart van de stad, recht tegenover de Dom. Deze dom schijnt de grootste te zijn ten noorden van de Alpen. Ik vond hem ook best groot en indrukwekkend, en ben daarom ‘s-avonds nog even foto’s wezen maken rond zonsondergang. Het viel me hierbij trouwens op dat de lucht een hele aparte roze/rood/oranje achtige gloed kreeg. Best vreemd om te zien.

Dag 5: St. Blasien – – > Todtmoos (20km)

De etappe van St. Blasien naar Todtmoos is er wederom één die vooral op hoogte gelopen wordt. Na het verlaten van de St. Blasien gaat het in een voortvarende klim richting de Lehenkopf, een topje met uitkijktoren op ongeveer 1040 meter hoogte. Hier heb ik in een mooie draaibare ligstoel even bij zitten komen van de klim en genoten van het uitzicht.

De rest van de route ging de komende kilometers redelijk op en neer tussen de 850 en 1150 meter, waarbij ik bij elkaar aardig wat hoogtemeters heb gemaakt. Het was het wel waard, want je loopt continue over mooie bergweiden met fraaie uitzichten. Naar het zuiden toe zou je zelfs de Zwitsers Alpen moeten kunnen zien, maar doordat het niet heel helder was zat dat er helaas niet in.

Na een kleine 15 kilometer op hoogte te hebben gelopen ging het een kleine 3 kilometer voor Todtmoos opeens hard naar beneden, richting de Hohwehraschlucht. Hier loopt het beekje Wehra doorheen. Bij het inlopen van de kloof vond ik het riviertje maar een klein pisstraaltje, maar door het grote aantal zijstroompjes dat zich gedurende de toch bij de Wehra voegt groeit hij toch uit tot een respectabele beek met flink wat stroomversnellingen.

Bij binnenkomst in Todtmoos ben ik gelijk naar mijn hotel op zoek gegaan bij gebrek aan een camping. Het inchecken was nog best een drama, want het hotel wordt blijkbaar gerund door Italianen die geen enkel woord Duits of Engels spreken. En maar kwetteren wat ze deden in het Italiaans…

 

Dag 6: Todtmoos – – > Wehr (23km)

Vandaag helaas geen fijne wandeldag. Ik kwam niet in een fijn ritme en voelde me niet bijster fit. Wat ook niet meehielp was dat de etappe vandaag met zijn 23 kilometer niet alleen lang is, maar ook nog eens de minst mooie van de 6 dagen op de Schluchtensteig.

De eerste +-8 km, tot ver voorbij het dorpsdeel Todtmoos-Au en diep in de Wehraschlucht, ging het alleen maar over saaie brede bospaden midden in het bos met nul komma nul uitzicht. Uitzonderingen waren de dorpjes Schwarzenbach en Au maar hier was je ook zo doorheen.

Uiteindelijk, na het passeren van Au, werd het pad eindelijk wat avontuurlijker doordat het nu een smal geitenpaadje was geworden waar je goed moest kijken waar je liep door de vele grote stenen en boomwortels. Dit stuk vond ik gelijk ook het leukste lopen.

Na dit stuk een paar kilometers gevolgd te hebben, langs enkele mooie rotsformaties, ging het langs de Sagebach steil naar beneden. Er zaten best veel watervalletjes in dit beekje, wat het leuk maakte om hier langs te lopen. Wat mij betreft was dit stukje een stuk spectaculairder dan de 10 kilometer door de Wehraschlucht hiervoor,omdat je daar voor hoog boven de rivier loopt en eigenlijk niks van de beek ziet of zelfs maar hoort.

Helaas hield het smalle pad ook weer op en kreeg ik weer brede bospaden voor mijn kiezen, tot ik de buitenwijken van Wehr inliep. Hier ben ik snel op zoek gegaan naar een Gasthof, en waar ik een mooie kamer vond met balkon. Hier kon ik door het mooie weer zelfs nog even buiten zitten en genieten in het zonnetje…

Na ook nog eens heerlijk gegeten te hebben in het restaurant van het hotel, sliep ik die avond vroeg en als een betonnen baksteen. De volgende ochtend sliep ik zelfs tot 8 uur door, dat was  voor het eerst deze vakantie!

Conclusie

Na 129 kilometers de Schluchtensteig te hebben voltooid, kan ik eigenlijk niks anders zeggen dan dat de deze wandeltocht een prachttocht is. De route voert langs het ene prachtige natuurfenomeen naar het andere, met (hoe kan het ook anders) de nadruk op diverse nauwe kloven van bergrivieren. Van deze kloven waren die van de Wutach en die van de Lotenbachklamm wat mij betreft de mooiste.

Voor de geïnteresseerden, hierbij wat tips en tricks die handig zijn bij het voorbereiden en zelf lopen van de tocht.

• Vooral tijdens de eerste en tweede etappe zijn er enkele stukken die best glibberig kunnen zijn in nat weer. Ik had hier duidelijk profijt van mijn wandelstokken. Zonder deze stukken waren sommige passages aanzienlijk lastiger of gevaarlijker geweest.
• Om te navigeren had ik via de officiele website van de Schluchtensteig een kaart aangeschaft, de Schluchtensteig Schwarzwald wanderkarte 1:25000 van Leporello. Daarnaast had ik de route ook op GPS gezet. De kaart heb ik eigenlijk alleen gebruikt ter naslag, en de GPS zo goed als niet. De route wordt namelijk PERFECT aangegeven met padmarkeringen met daarop het Schluchtensteig-logo. Je kan bijna niet verkeerd lopen. Ik heb in de 129 kilometer eigenlijk maar 1x gehad dat ik verkeerd liep, omdat er een markering zeer onduidelijk stond.
• Wat betreft overnachten: overnachtingsplekken zijn er voldoende. Je kan kiezen uit campings, hotels, pensions, b&b, herbergen noem maar op. Ik zette in eerste instantie in op zoveel mogelijk kamperen, maar ik ben een aantal keer uitgeweken naar herberg of hotel vanwege te slecht weer. Ik ga mezelf niet gek zitten maken terwijl het niet nodig is 😉
• wat betreft beschikbaarheid van de overnachtingsplekken: er was genoeg beschikbaar. Ik was echter wel halverwege de maand Mei, dus in het laagseizoen. Ik kan me ergens vorostellen dat het op een aantal plekken een stuk lastiger is om een bed te vinden in het hoogseizoen.
• Voor actuele informatie over de route, zie ook de officiële website: www.schluchtensteig.de
• Op diverse sites vind je dat de route als ‘zwaar’ gekwalificeerd wordt. Ik vond dit om eerlijk te zijn een beetje overdreven, ik zou hem zelf eerder als ‘gemiddeld’ kwalificeren. Ik denk dat als je goed ter been bent, en met gemak door de Ardennen kan rondwandelen, dat de Schluchtensteig ook wel lukt.
• Onderweg kom je ook een zeer groot scala aan andere langeafstandswandelingen tegen. Genoeg keus dus in deze mooie regio 🙂
• Op zoek naar een tocht van vergelijkbare schoonheid? Kijk ook eens bij mijn verslag over de Grand Traversée de Jura, wat ik van Mandeure naar Pontarlier heb gelopen. Deze tocht volgt onder andere een deel van de magnifieke kloof van de Doubs…